Folklor konserwuje

Wszystkie grupy Zespołu Pieśni i Tańca Beskid – od najstarszej, reprezentacyjnej, po najmłodszą, w której występują kilkulatki, oraz grupa seniorów – zaprezentowały się 25 października w Bielskim Centrum Kultury.

Na wypełnionej do ostatniego miejsca widowni BCK zasiedli byli tancerze oraz rodzice, krewni i przyjaciele obecnych artystów zespołu świętującego w tym roku 65-lecie. Niektórzy przyjechali na to spotkanie z zagranicy. Wśród gości byli prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski wraz ze swoim zastępcą Adamem Ruśniakiem, poseł Małgorzata Pępek, I wicewojewoda śląski Jan Chrząszcz, radne Sejmiku Województwa Śląskiego Agnieszka Biegun i Ewa Żak, przewodnicząca Komisji Edukacji i Kultury Rady Miejskiej Małgorzata Zarębska, naczelnik Wydziału Kultury i Sztuki bielskiego Urzędu Miejskiego Przemysław Smyczek, dyrektor Miejskiego Domu Kultury Zbigniew Hendzel, kierownik DK Włókniarzy (w którym działa Beskid) Barbara Śliwińska-Jacyków, były dyr. MDK Franciszek Kopczak i b. kierownik DK Włókniarzy Janina Czechowicz oraz wielu innych.

– Zespół Pieśni i Tańca Beskid odgrywa wielką rolę w życiu kulturalnym miasta. Bardzo się cieszę, że zespół tak pięknie reprezentuje nasze miasto. Jestem dumny z tego, że tyle lat z powodzeniem propagują kulturę tradycyjną i polski folklor. Ich pasja i zaangażowanie są inspirujące, tym bardziej należy to docenić, że nie robią tego zawodowo, tylko amatorsko. Jesteście jedną z wizytówek naszego miasta i regionu. Pragnę szczerze pogratulować Romanie Polok, wieloletniej kierowniczce i choreografce zespołu, obchodzącej jubileusz wspaniałej pracy – mówił prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski, wręczając Romanie Polok dyplom dla zespołu i list gratulacyjny. Podobne listy otrzymali wieloletnie tancerki i tancerze – Anna Dzida, Agata Polok, Małgorzata Smoczyńska, Zofia Surowiak, Adrian Nowak, Aneta Skoczylas, Michał Niebrój i Marcin Suława.

Jubileuszowy koncert był również ważny dla Romany Polok – od prawie 50 lat związanej z Beskidem. Początkowo była tancerką w zespole prowadzonym przez jej matkę Alinę Blaszke, potem asystentką choreografa, by w końcu kierować Beskidem. – Folklor konserwuje – komplementował znakomitą formę szefowej Beskidu prowadzący jubileuszowy koncert Piotr Hankus, przed laty związany z tym zespołem, później artysta ZPiT Śląsk. Radne Sejmiku Województwa Śląskiego Agnieszka Biegun i Ewa Żak wręczyły R. Polok Złotą Odznakę Honorową Za zasługi dla województwa śląskiego. – Też tańczę w zespole, więc wiem, ile czasu, wysiłku i pasji trzeba temu poświęcić – powiedziała Agnieszka Biegun, gratulując zespołowi i jego szefowej. W rozmowie z Piotrem Hankusem Romana Polok na scenie BCK wspominała początki Beskidu. Zespół założono w 1954 r. jako grupę taneczną przy bielskich zakładach włókienniczych Lenko. Kilka lat wcześniej powstał zespół Mazowsze i w tak prężnym na tamte czasy ośrodku włókienniczym, jakim było nasze miasto, postanowiono stworzyć zespół na jego wzór. Właśnie do Mazowsza i do Zespołu Pieśni i Tańca Śląsk porównywano od początku istnienia Beskid. Od pierwszych dni w działalność artystyczną Beskidu włączyła się Alina Blaszke, absolwentka znanej naówczas szkoły baletowej i choreograficznej prowadzonej przez Elwirę Kamińską, wieloletnią kierowniczkę artystyczną zespołu Śląsk. Powstał 100-osobowy chór i 50-osobowa grupa taneczna. Pierwszy koncert odbył się w tym samym miejscu, co 65 lat później jubileusz – w sali Strzelnicy, obecnie sali koncertowej Domu Muzyki BCK. Listy gratulacyjne od dyrekcji MDK za wyjątkowe wieloletnie zaangażowanie i pomoc odebrali: Wojciech Rybczyk, Anna Błażyczek i Jakub Stadnicki. Nagrody otrzymali: choreograf i kierownik zespołu Romana Polok, instruktorki Agata Polok i Barbara Rybczyk, kierownik kapeli Marek Sztefko, członkowie kapeli Marek Malarz, Tomasz Ratajczak i Aleksandra Bafia oraz akompaniatorka Katarzyna Jopek. Stowarzyszenie Przyjaciół ZPiT Beskid nagrodziło Annę Dzidę, Joannę Herzyk, Marcelego Kocurka, Adriana Nowaka, Anetę Skoczylas, Zofię Surowiak, Milenę Wojtyłko, Szymona Daniela, Michała Niebrója i Jerzego Praszkiewicza.

Koncert jubileuszowy był doskonałą okazją do zaprezentowania po raz pierwszy dopiero co uszytych nowych strojów ludowych, zakupionych po uzyskaniu przez Dom Kultury Włókniarzy środków finansowych w ramach ministerialnego programu grantowego EtnoPolska 2019 – Narodowe Centrum Kultury dla projektu Echa tradycji. Posłużył także przypomnieniu bogatego dorobku oraz ukazaniu wielopokoleniowego charakteru zespołu, w którym tańczą w różnych grupach całe rodziny: dziadkowie, rodzice i dzieci. Obecnie Beskid pracuje w pięciu grupach wiekowych – trzech dziecięcych, jednej reprezentacyjnej oraz grupie seniorów – i liczy ponad 120 osób. Zespół koncertuje z dwiema kapelami – Kapelą Góralską Beskid oraz dziecięcą i młodzieżową Kapelą Beskidek. O tym, że folklor konserwuje, zaświadczała też grupa seniorów, wspaniale radzących sobie w takich tańcach, jak mazur, tańce żywieckie, sądeckie czy śląskie. W solowym występie usłyszeliśmy Barbarę Marcinkiewicz (przed laty w Beskidzie, obecnie prowadzi Dziecięcy Chórek Pinokio w Domu Kultury w Komorowicach) w stroju cieszyńskim. Janusz Tiahnybok zaśpiewał piosenkę Starzyk (bardzo odżegnywał się od bycia starzykiem, bo nie pyka z fajeczki i gołębi też nie trzyma), a solistka Beskidu Aleksandra Górny zaśpiewała kołysankę. Jak zwykle pięknie tańczyła grupa reprezentacyjna Beskidu, a największy entuzjazm wzbudzały występy najmłodszych, zwłaszcza kilkuletnich tancerzy. Koncert zakończyła suita tańców góralskich, do której przygrywała kapela Beskid. Wśród jej muzyków zasiadł dyrektor MDK Zbigniew Hendzel, grając na klarnecie (przez lata występował z muzykami tej kapeli).

W ramach jubileuszowych obchodów 65-lecia zespołu Beskid 22 października odbył się również koncert Dziecięcych Grup ZPiT Beskid pod nazwą Folklor oczami dzieci.

Agata Wolna

HISTORIA

Beskid powstał w 1954 roku jako grupa taneczna przy bielskich zakładach włókienniczych Lenko. Od pierwszych lat zaliczany do krajowej czołówki, już wtedy często nazywany był Małym Śląskiem czy Małym Mazowszem. Od 1957 r. do chwili obecnej siedzibą zespołu jest bielski Dom Kultury Włókniarzy. ZPiT Beskid po kilkudziesięciu latach funkcjonowania w obszarze kultury identyfikowanym z folklorem, promując w głównej mierze muzyczne zwyczaje i taniec ludowy, wyrobił sobie wysoką markę podczas licznych przeglądów, festiwali i koncertów dla szerokiej publiczności. Prezentując krajowej i zagranicznej widowni różnorodne oblicza polskiej tradycji, zawsze bardzo mocny akcent stawiał na przybliżanie strojów i zwyczajów charakterystycznych dla naszego regionu. Zarówno grupa reprezentacyjna, jak i dziecięca uzyskały weryfikację Polskiej Sekcji CIOFF (Międzynarodowa Rada Stowarzyszeń Folklorystycznych Festiwali i Sztuki Ludowej), co jest równoznaczne z uznaniem zespołu jako godnego reprezentanta Polski. Beskid zajmował wysokie miejsca i zdobywał nagrody na prestiżowych festiwalach organizowanych w kraju i podczas regularnych zagranicznych wojaży, m.in. w Serbii, Rumunii, Szwajcarii, Korei Południowej, na Słowacji, we Francji i w wielu innych krajach. W ostatnim czasie były to laury Międzynarodowych Festiwali Folklorystycznych: w Czarnogórze (2015), Balkan Folk Festiwal w Bułgarii (2017), FestiFolk i Festisierra w Hiszpanii (2018), w Portugalii (2018), Wandering Folklore Festival w Mako na Węgrzech (2019). W ciągu 65 lat działalności zespół zdobył wiele nagród i wyróżnień. Do najbardziej prestiżowych należą: Medal Prezydenta Miasta Bielska-Białej – w 1975 roku, Złoty Krzyż Zasługi – 1977, dyplom za wybitne osiągnięcia w dziele umacniania patriotycznej więzi Polonii z macierzą – 1984, dyplom i Medal Prezydenta Miasta Bielska-Białej z okazji 40-lecia ZPiT Beskid – 1994, nagroda prezydenta Miasta Bielska-Białej w dziedzinie kultury i sztuki IKAR 2014 – Dyplom Honorowy, Złota Odznaka Honorowa za Zasługi dla województwa śąskiego – 2014. Rok 2019 jest okresem intensywnych działań artystycznych. Starsi realizują pasje taneczne i muzyczne, młodzież z Kapeli Beskidek zdobyła nagrody na festiwalu w Kazimierzu Dolnym. Kapela Beskid, działająca od ćwierćwiecza w niezmienionym składzie wydała płytę pt. Góralskie klimaty. Niezależnie od naturalnej stałej współpracy z głównym zespołem, przez 25 lat istnienia zapracowała również na własne osiągnięcia, zdobywając nagrody i wyróżnienia na muzycznych przeglądach i festiwalach, np. I miejsce w kategorii zespołów regionalnych na 17. Ogólnopolskim Festiwalu Kolęd i Pastorałek w Będzinie w 2011 roku.