Bielsko-Biała 10 i 11 grudnia 2019 r. było gospodarzem międzynarodowego spotkania partnerów projektu Welcoming International Talent (Witamy Międzynarodowe Talenty) w ramach unijnego programu URBACT III.
Do naszego miasta przybyli przedstawiciele Groningen, Leuven, Magdeburga, Parmy, Zlina i Debreczyna, którzy wraz z zaangażowanymi w projekt przedstawicielami kilku wydziałów Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej, Akademii Techniczno-Humanistycznej, Ośrodka Integracji Obcokrajowców myBB i lokalnych firm, którzy dyskutowali o problemach związanych z zatrudnianiem obcokrajowców przez lokalne firmy.
Było to już piąte spotkanie uczestników projektu, a każde odbywa się w innym z wymienionych miast i jest poświęcone nieco innemu tematowi, aczkolwiek wszystkie dotyczą wykorzystania potencjału młodych utalentowanych osób z zagranicy w danym mieście dla jego jak najlepszego rozwoju. Liderem projektu jest holenderskie miasto Groningen, które ma podobną do Bielska-Białej wielkość i znany w Europie uniwersytet. Stara się ono najzdolniejszych jego absolwentów zatrzymać u siebie. Są to często osoby z różnych krajów, innych niż Holandia. Miasto przygotowało dla nich pakiet ułatwień przy załatwianiu wszelkich formalności i pomoc - od językowej po administracyjną i socjalną, na przykład w znalezieniu mieszkania. Jak podkreśla Aldo Vargas-Tetmajer, koordynator z Krajowego Punktu URBACT Związku Miast Polskich, Groningen może być wzorem dla innych.
– Większość miast, które uczestniczą w projekcie, ma duże uczelnie, dużo studentów i one głównie skupiają się na zatrzymywaniu tych najzdolniejszych, by nie wyjeżdżali po zakończeniu studiów do innych ośrodków. Świetnym przykładem jest Groningen, które ma 200 tys. mieszkańców, z tego 50 tys. to studenci, często z zagranicy. Miasto chciało ich zatrzymać, przede wszystkim dla uczelni, by rozwijali się naukowo, ale i dla rynku pracy. My z kolei jesteśmy miastem, które ma sporą grupę osób z zagranicy, głównie z Ukrainy (w tej chwili zarejestrowanych w ZUS jest ponad 8 tys. osób. – przyp. red.), które przyjechały tu do pracy, zachęcone atrakcyjnym rynkiem. Zatrudniają się często poniżej swych kwalifikacji. Chcemy uruchomić mechanizmy, które pozwolą im łatwiej się zaaklimatyzować, załatwiać sprawy administracyjne lub znaleźć pracę. Docelowo powinna to być praca zgodna z wykształceniem i ambicjami, co jednocześnie może wypełnić luki pod kątem deficytowych zawodów wymagających wysokich kwalifikacji – tłumaczy Piotr Oślak z Wydziału Strategii i Rozwoju Gospodarczego Urzędu Miejskiego, podkreślając, że nie zawsze miasto ma wpływ na sprawne przyjęcie zagranicznych pracowników, bo na przykład załatwianie pozwoleń na pracę trwa u nas kilka miesięcy, a jest w gestii administracji rządowej.
We wspomnianym Groningen firma chcąca zatrudnić obcokrajowca może mu – po wniesieniu dodatkowej opłaty – załatwić takie pozwolenie w ciągu trzech dni, tamtejszy system prawny to umożliwia.
Można powiedzieć, że przystąpienie do projektu Welcoming International Talent przyniosło w naszym mieście już pierwsze konkretne efekty. Po inauguracyjnym spotkaniu w Groningen i prezentacji tamtejszych pomysłów, a także podobnych rozwiązań zgłaszanych przez pozostałych partnerów, w Bielsku-Białej został utworzony Ośrodek Integracji Obcokrajowców myBB, czym zajęło się Towarzystwo Przyjaciół Bielska-Białej i Podbeskidzia, wygrywając konkurs na organizację ośrodka. Kolejną inicjatywą, która powstała na bazie podpatrzonych rozwiązań, było uruchomienie kursów języka polskiego. Miasto ogłosiło osobny konkurs dla organizacji pozarządowych i też wygrało go TPB-BiP, więc kursy odbywały się w ośrodku. W planach jest uruchomienie strony internetowej w języku angielskim i ukraińskim informującej o tym, co się dzieje w Bielsku-Białej, ułatwiającej przybyszom integrację. Często na początku utrudnieniem jest bariera językowa.
– Wszystkie te działania zostały ujęte w tzw. transfer planie, który musi opracować każde miasto biorące udział w projekcie. Ten plan może się oczywiście zmieniać, być uzupełniany, aktualizowany w miarę powstawania kolejnych pomysłów i koncepcji. Jest to dokument roboczy projektu, którego istotą jest wymiana i pozyskiwanie informacji oraz próba ich wykorzystania u siebie – tłumaczy Piotr Oślak. Pytany, jak goście odebrali dwudniowy pobyt w naszym mieście, mówi – Spotkanie zostało ocenione przez partnerów bardzo pozytywnie, zarówno wszystkie prezentacje, jak i działalność Ośrodka Integracji Obcokrajowców.
Kolejne spotkanie międzynarodowe w ramach dwuletniego projektu Welcoming International Talent odbędzie się w Leuven, jego tematem przewodnim będzie efektywne zarządzanie w ramach polityk wspierających pozyskiwanie międzynarodowych talentów. Podsumowanie projektu zaplanowano w tym roku, najprawdopodobniej ponownie w Groningen.
Katarzyna Kucybała