
Spotkanie dla przedstawicieli sektorów kultury, zdrowia, edukacji i opieki społecznej z Bielska-Białej odbyło się 21 stycznia w Międzykulturowym Centrum Dialogu, w siedzibie Książnicy Beskidzkiej. Wzięło w nim udział kilkadziesiąt osób, które rozmawiały o kulturze i zdrowiu; wyzwaniach i możliwościach w tworzeniu sprawnego systemu łączącego te dziedziny.
- Konferencja Kultura dla zdrowia i dobrostanu, która odbyła się jesienią ubiegłego roku w naszym mieście z udziałem partnerów europejskich, jako pokłosie starań Bielska-Białej o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2029 roku, pokazała, jak ważny to jest temat – kultura i zdrowie. Żyje tym świat, żyje tym Europa, żyjemy my w Bielsku-Białej. I ten wątek chcemy rozwijać, to powinien być mocny punkt naszego przyszłorocznego bycia pierwszą Polską Stolicą Kultury – mówił, rozpoczynając spotkanie, zastępca prezydenta miasta Adam Ruśniak.
Efektem tej ubiegłorocznej konferencji jest stały kontakt miasta z europejskim oddziałem Światowej Organizacji Zdrowia, który pracuje nad rezolucją o tym, że kultura i zdrowie idą w parze.
- Jednocześnie Komisja Europejska współpracuje z siedemnastoma krajami – przedstawicielami ich ministerstw zdrowia i kultury - nad wspólnymi rekomendacjami co do polityk. Oznacza to, że Unia Europejska dostrzega potencjał kultury i jej przyczynianie się do polepszenia stanu zdrowia – mówił zebranym Rafał Sakowski z Instytutu Kultury Miejskiej – Miasto Splotów.
Głos Bielska-Białej w tej sprawie w Warszawie reprezentuje senatorka Agnieszka-Gorgoń Komor.
- Chodzi o lobbowanie za takimi rozwiązaniami prawnymi, które ułatwią współpracę międzysektorową i przepływ pieniędzy na wspólne działania – mówiła polityczka podczas połączenia on-line.
W Bielsku-Białej trwają prace, nadzorowane przez Instytut Kultury Miejskiej – Miasto Splotów, nad projektem pilotażowego programu Kultury i Zdrowia – systemu na rzecz zdrowia i dobrostanu z finansowaniem i monitorowaniem efektów. Jego twórcy chcą wzmacniać kompetencje personelu w temacie kultury i zdrowia, wspierać finansowo i kompetencyjnie artystów zajmujących się tym tematem oraz lobbować na poziomie kraju na rzecz zintegrowanych polityk i interwencji w zakresie kultury i zdrowia.
Prezentację na temat kultury i zdrowia zawierającą przykłady skutecznie działających programów z Europy i dowody na prozdrowotny wpływ kultury przedstawiła zebranym Edyta Ruta z Instytutu Kultury Miejskiej – Miasto Splotów.
- Program Kultura i Zdrowia, nad którym pracujemy, to program działań z zakresu kultury i sztuki, który skupia się na prozdrowotnych aspektach. Co ważne, zarówno prewencyjnie, jak i wspierając leczenie. Chodzi o uświadamianie ale też pomaganie osobom, które potrzebują wsparcia w leczeniu, w budowaniu świadomości, że kultura może mieć pozytywny wpływ na nasze zdrowie – mówiła.
Prezentacja dowodziła, że kultura może pomóc w promocji zdrowia i zapobiegania chorobom, w kryzysach zdrowia psychicznego, we wsparciu zdrowia i dobrostanu młodzieży, w radzeniu sobie z ciągłymi zmianami na rynkach pracy i w gospodarce czy w wyzwaniach starzejącego się społeczeństwa.
I tak na przykład śpiewanie w chórze poprawia jakość życia związaną ze zdrowiem psychicznym, redukuje objawy depresji i poprawia funkcje poznawcze. Oglądanie spektakli teatralnych zwiększa świadomość na temat zdrowia psychicznego, wzmacnia empatię i redukuje stygmatyzację osób cierpiących na zaburzenia psychiczne. Odwiedzanie muzeów obniża poziom kortyzolu, redukuje stres, daje poczucie zrelaksowania i zadowolenia. Udział dzieci w warsztatach plastycznych poprawia ich samopoczucie i zdolność radzenia sobie z trudnymi emocjami, daje wyższy poziom pewności siebie i mniejsze objawy lęku. Czytanie książek terapeutycznych, które pomagają radzić sobie z problemami takimi jak depresja i lęk, poprawia zdrowie emocjonalne i pozwala lepiej zrozumieć własne problemy.
Emilia Klejmont