Młodzież tworzy w czasie zarazy

Laureaci Lipy 2019 Laureaci Lipy 2019

Po raz 39. odbędzie się Przegląd Dziecięcej i Młodzieżowej Twórczości Literackiej LIPA pod patronatem prezydenta Bielska-Białej. Teksty na LIPĘ można nadsyłać do 4 czerwca br.

Życie kulturalne w czasach pandemii zostało sparaliżowane. Paraliż nie dotyczy jednak najmłodszej literatury - zapewniają twórcy przeglądu, przypominając, że LIPA to najstarszy konkurs literacki w Polsce, który odbywa się nieprzerwanie od 1983 roku. Co ciekawe – nie ma w nim gradacji nagród. Uhonorowanych zostaje każdorazowo stu młodych ludzi pióra, których teksty znajdą swe miejsce w specjalnie wydanej antologii z najlepszymi utworami lipowymi.

Niezwykłe także jest to, że konkurs literacki organizuje – od 38 już lat – spółdzielnia mieszkaniowa, a mianowicie bielska SM Złote Łany, którą od ok. 40 lat kieruje prezes Eugeniusz Cebrat! To zapewne jedyny taki przykład zaangażowania spółdzielców w literacki rozwój młodych ludzi z całej Polski.

Laureatami Lipy byli m.in. prof. nauk biologicznych (swego czasu najmłodszy profesor w Polsce), poeta Janusz Bujnicki z Wadowic, aktorka Starego Teatru w Krakowie Ewa Kaim, historyk sztuki, autor książek o sztuce, tłumacz, prozaik Maurycy Kulak, dziennikarze Grzegorz Markowski (Szkło Kontaktowe TVN) i Małgorzata Mrowiec (Dziennik Polski), prof. slawistyki UW, pozaik Patrycjusz Pająk, dramaturg, reportażysta i prozaik Artur Pałyga, filmowiec, fotografik i artysta plastyk Sławomir Rumiak, prozaiczka, scenarzystka, scenografka i aktorka Edyta Duda-Olechowska, piosenkarka, pedagog i poetka Aneta Ryncarz (wszyscy z Bielska-Białej), poetka i prozaiczka, laureatka Nagrody Kościelskich Jolanta Stefko z Lipowej, autorka powieści, piosenkarka, bisneswoman Izabela Jagosz, poeta krakowski Mariusz Kusion, polonistka, prof. Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie Katarzyna Wądolny-Tatar  i wielu innych twórców.

Przegląd po raz 25 ma charakter ogólnopolski. W tym roku organizatorzy – ze względu na epidemię – dopuścili po raz drugi w historii konkursu do przesyłania tekstów przy pomocy poczty elektronicznej. Zachęcają również do pisania o… zarazie. Wystąpili bowiem z takim oto apelem do uczestników konkursu.
Zdajemy sobie sprawę, że ze względu na ogłoszony w kraju stan epidemii Wasza twórczość literacka może być bardzo utrudniona. Z drugiej jednak strony – zmaganie z narastającymi uciążliwościami życia w domowej niewoli może stanowić źródło inspiracji. Pod pewnymi względami stan epidemii zaczyna bowiem przypominać stan wojenny, który był doświadczeniem życia naszego pokolenia. Waszym przeżyciem pokoleniowym jest teraz zaraza i wprowadzone przez władze restrykcje i nakazy. Myślimy, że macie szanse, aby sprostać zarazie literacko: ujawnić codzienną tragedię, makabrę i groteskę. Z własnego doświadczenia wiemy, że dobrze w tym celu pisać dziennik. Można też szkicować własne czy cudze przypadki życiowe na bieżąco, aby później zrobić z nich wycyzelowane perełki literackie – werystyczne, brutalne lub subtelne opowiadania, błyskotliwe nowele, poetycką prozę. W literackim zwalczaniu pandemii ważna jest szybkość, gdyż nawet wspaniałe realia i szczegóły po pewnym czasie odchodzą na zawsze w niepamięć. Ergo: zadbajcie o to, aby – jak mawiał Czesław Miłosz – spisać czyny i rozmowy. Bardzo serdecznie zapraszamy Was do piór i klawiatur. Dla najlepszych znajdzie się miejsce w lipowej antologii z setką najcelniejszych prac stu młodych artystów pióra. Wierzymy, że efekt będzie poruszający, co najmniej jak Orkanowy Pomór lub Dżuma Camusa – czytamy w apelu podpisanym przez organizatorkę Lipy  – dyrektorkę Spółdzielczego Centrum Kultury Best SM Złote Łany – Irenę Edelman.

Adresatami apelu są dzieci i młodzież z Polski i innych krajów, w których żyją młodzi Polacy. W przeglądzie mogą bowiem wziąć udział uczniowie szkół podstawowych i średnich. Po raz pierwszy dopuszcza się do udziału w przeglądzie dorosłych, szczególnie byłych lipowiczów (ma to związek z przyszłorocznym jubileuszem 40-lecia LIPY). Będą oni sklasyfikowani w osobnej kategorii.

Prace literackie można wysyłać pocztą do Spółdzielczego Centrum Kultury Best przy Spółdzielni Mieszkaniowej Złote Łany, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Jutrzenki 22, umieszczając na kopercie dopisek Lipa’2021.
Utwory należy opatrzyć słownym godłem (pseudonimem); to samo godło należy wpisać do karty zgłoszenia, która jest jedyną informacją o autorze. Do utworu pełnoletni uczestnicy dołączają zgodę na udział w konkursie oraz przetwarzanie i publikację ich danych osobowych (załącznik nr 2 do karty zgłoszenia). W przypadku osób niepełnoletnich powyższą zgodę wyrażają ich rodzice – opiekunowie prawni (załącznik nr 1 do karty zgłoszenia). Regulamin, karta zgłoszenia z załącznikami oraz dodatkowe informacje dostępne są na stronie www.sckbest.pl

Utwory wraz z załącznikami można również przesyłać pocztą elektroniczną pod adresem: lipa@sm-zlotelany.pl – tam też można kierować pytania. Termin nadsyłania prac wraz z kartami uczestnika upływa 4 czerwca 2021 r.

Tematyka i rodzaj literacki utworów są dowolne. Liczba prac jest ograniczona do sześciu tekstów. W przypadku utworów prozatorskich lub dramatycznych objętość prac ograniczono do pięciu stron znormalizowanego maszynopisu (9000 znaków). Warunkiem udziału jest nadesłanie samodzielnie napisanych utworów (nigdzie wcześniej niepublikowanych) w trzech egzemplarzach (pisanych na komputerze).

Jury pod kierunkiem Tomasza Jastruna wybierze 100 prac 100 najlepszych autorów, które będą opublikowane w lipowej antologii.
Lista finalistów zostanie ogłoszona na stronie www.sckbest.pl do 3 września 2021 r. Wręczenie nagród i warsztaty literackie prowadzone przez jurorów odbędą się 23 października 2020 r.

A zatem młodzi literaci – do piór i klawiatur! Może lipowa antologia stanowić będzie w tym roku szeroką literacką panoramę czasów zarazy widzianych oczyma młodych Polaków?

r

OKładka antologii z 2020 rokui
Okładka lipowej antologii z 2020 roku