Szlak papieski

Na zdjęciu tablica pamiątkowa fot. Szymon Gąsowski/Wydział Prasowy UMBB

Przewodniczący Rady Miejskiej Bielska-Białej Janusz Okrzesik na sesji 26 maja złożył do prezydenta miasta interpelację w sprawie stworzenia w Bielsku-Białej szlaku turystycznego Śladami rodziny św. Jana Pawła II. Inicjatywa zakłada oznakowanie kilkunastu miejsc na terenie miasta oraz wydanie folderu.

Wśród propozycji jest np. oznakowanie grobu dziadka papieża, Macieja Wojtyły i jego czwartej żony na cmentarzu w Białej oraz szkoły na Leszczynach, gdzie uczyła przyrodnia ciotka Karola Wojtyły.

Przewodniczący RM Janusz Okrzesik poparł wniosek grupy lokalnych historyków i działaczy społecznych w sprawie oznakowania miejsc związanych z bliższą i dalszą rodziną papieża Polaka. Wniosek złożyli Andrzej Grajewski, dr Jerzy Polak, Piotr Kenig i Henryk Juszczyk.

W uzasadnieniu do wniosku czytamy:
Stulecie urodzin Karola Wojtyły, św. Jana Pawła II jest niepowtarzalną okazją dla podkreślenia związków papieża z naszym miastem. Dodatkowym asumptem dla ich upamiętnienia jest rozpoczęty w kwietniu br. proces beatyfikacyjny Emilii i Karola Wojtyły, rodziców św. Jana Pawła II. Związki Karola Wojtyły z regionem Bielska i Białej sięgają trzech pokoleń wstecz i obejmują zarówno jego rodziców, jak i dziadków i pradziadków z obu stron. W Lipniku urodził się Karol Wojtyła - senior, a w Białej obie jego babki: Anna Maria z Przeczków Wojtyłowa oraz Maria Anna z Scholzów Kaczorowska. W Białej mieszkał i pracował Maciej Wojtyła, dziadek papieża, pochowany na miejscowym cmentarzu rzymskokatolickim. W Białej urodziła się Olga, zmarła tuż po porodzie, siostra Karola. Natomiast w Bielsku w Szpitalu Miejskim pracował i zmarł w 1932 r. dr Edmund Wojtyła, brat przyszłego papieża. Nie ulega więc wątpliwości, że Bielsko-Biała należy do miast szczególnie związanych z dziejami rodziny Wojtyłów. Uważamy, że dla ich upamiętnienia powinien powstać specjalnie oznakowany szlak miejski obejmujący miejsca związane z tradycją Wojtyłów i Kaczorowskich w Bielsku-Białej. Świadomie pomijamy w tym projekcie miejsca związane z duszpasterską aktywnością kard. Karola Wojtyły w bialskich parafiach dawnej archidiecezji krakowskiej. Wprawdzie jest to ważna część historii najnowszej naszego miasta, ale stanowi jej odrębny, częściowo już upamiętniony rozdział. Z tego też powodu w naszej propozycji nie ujmujemy miejsc związanych z obecnością Jana Pawła II w Bielsku- Białej 22 maja 1995 r. Proponowany przez nasz szlak historyczny „Śladami rodziny św. Jana Pawła II w Bielsku-Białej" byłby zatem dopełnieniem oznakowanych już w mieście miejsc związanych z późniejszą posługą biskupa krakowskiego, kardynała i papieża. Zakładamy, że poza fizycznym oznakowaniem wskazanych niżej miejsc, w Miejskim Centrum Informacji Turystycznej dostępny byłby okolicznościowy folder - przewodnik, który w popularnej formie informowałby o założeniach tego projektu i wszystkich oznakowanych w nim miejscach. Autorem tego opracowania mógłby być Piotr Kenig. Jesteśmy przekonani, że ustanowienie nowego szlaku pamięci w Bielsku-Białej będzie korzystne nie tylko ze względów promocyjnych, ale pozwoli także mieszkańcom, jak i gościom odwiedzającym nasze miasto zapoznać się z jego bogatą historią, której fragment wpisany jest w dzieje rodziny Wojtyłów.
Proponowane miejsca do oznakowania w ramach szlaku
1. Kościół parafialny pw. Narodzenia NMP i św. Walentego w Lipniku, gdzie w 1878 r. zawarli ślub dziadkowie papieża ze strony ojca: Maciej Wojtyła i Anna Maria Przeczek.
2. Miejsce po domu Thormayerów w Lipniku, w którym w 1879 r. urodził się Karol Wojtyła senior: ul. Bohaterów Westerplatte l.
3. Grób dziadka Macieja Wojtyły i jego czwartej żony, Marii z Zalewskich, na cmentarzu rzymskokatolickim w Białej.
4. Kościół parafialny pw. Opatrzności Bożej w Białej, gdzie m.in. w 1875 r. zawarli ślub dziadkowie papieża ze strony matki: Feliks Kaczorowski i Anna Maria Scholz. Tu ochrzczonych zostało czworo ich dzieci, a także, wg najnowszych ustaleń, ojciec papieża Karol Wojtyła - senior (1879) oraz jego brat przyrodni Józef (1896). Do kościoła tego uczęszczał przez wiele lat dziadek papieża Maciej wraz z rodziną.
5. Kamienica Huppertów w Białej, w której w 1916 r. urodziła się i zmarła siostra papieża, Olga Wojtyła: ul. Szkolna 12.
6. Dawna Miejska Szkoła Ludowa i Wydziałowa w Białej, obecnie Szkoła Podstawowa nr 9 im. Tadeusza Kościuszki: ul. Józefa Piłsudskiego 47, do której uczęszczały dzieci Macieja Wojtyły, m.in. Karol senior.
7. Miejsce po domu w Białej, w którym od ok. 1888 do ok. 1918 r. mieszkał wraz z rodziną dziadek papieża ze strony ojca, Maciej Wojtyła (1852-1923): skwer przy budynku ul. Głęboka 8.
8. Dom i dawna wytwórnia powozów Rudolfa Fuchsa w Białej, gdzie w latach ok. 1875-1882/1883 pracował dziadek papieża ze strony matki, Feliks Kaczorowski (1849-1908): ul. Głęboka 2, róg 11 Listopada 50.
9. Kamienica w Bielsku z 1913 r. w miejscu starszego domu introligatora Adolfa Urbana, gdzie do 1878 r. mieszkał dziadek papieża, Maciej Wojtyła: ul. Wzgórze 18. Naprzeciwko ustawiony jest Kamień Papieski pod Zanikiem.
10. Dawny Szpital Miejski w Bielsku, miejsce pracy i śmierci dr. Edmunda Wojtyły (1906-1932), brata papieża: ul. Stanisława Wyspiańskiego 21.
11. Dawna Szkoła powszechna na Leszczynach, obecnie przedszkole nr 26 , w której uczyła Stefania Wojtyła, przyrodnia ciotka Karola Wojtyły: ul. Straconki 6.
12. Dom Dobijów na Leszczynach przy ul. Bolesława Prusa, w którym mieszkała Stefania Wojtyła, gdzie często odwiedzali ją Wojtyłowie ojciec i syn.

JacK

Legitymacja służbowa Stefanii Wojtyła, nauczycielki, córki Macieja Wojtyły, ciotki Jana Pawła II, Biała kwiecień 1935 r. (APK Bielsko, zesp. 13,748, sygn. 264)
Legitymacja służbowa Stefanii Wojtyła, nauczycielki, córki Macieja Wojtyły, ciotki Jana Pawła II, Biała kwiecień 1935 r. (APK Bielsko, zesp. 13,748, sygn. 264)

 

Dr Edmund Wojtyła, brat Papieża, widniejący jako nowy lekarz na wykazie zmian wśród personelu lekarskiego w Bielsku (dzisiaj to część miasta Bielsko-Biała) za czerwiec 1931 r., (APK Bielsko, zesp. 13  8, sygn. 317)
Dr Edmund Wojtyła, brat Papieża, widniejący jako nowy lekarz na wykazie zmian wśród personelu lekarskiego w Bielsku (dzisiaj to część miasta Bielsko-Biała) za czerwiec 1931 r., (APK Bielsko, zesp. 13  8, sygn. 317)