Flagowy projekt Stowarzyszenia Aglomeracja Beskidzka - Ochrona i regeneracja obszarów cennych przyrodniczo wraz z działaniami edukacyjnymi na obszarze Aglomeracji Beskidzkiej -otrzymał dofinansowanie. Działania chroniące przyrodę zostaną przeprowadzone w kilkunastu lokalizacjach. Powstaną nowe obszary chronione. Usuwane będą rośliny inwazyjne, takie jak barszcz Sosnowskiego, z kilkudziesięciu hektarów. Organizowane będą też edukacyjne warsztaty terenowe, pikniki rodzinne i inne formy edukacji przyrodniczej dla około 50 tys. mieszkańców i turystów.
To jeden z projektów Strategii Zintegrowanego Rozwoju Terytorialnego Aglomeracji Beskidzkiej na lata 2021-2027 (z perspektywą do roku 2030). Uzyskał dofinansowanie w ramach programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027.
- Jest to projekt wg naszej koncepcji, w którym będziemy mieli przyjemność pełnić rolę lidera, współpracując z wieloma partnerami – informuje Aglomeracja Beskidzka. - Już teraz zapraszamy do udziału w kampanii realizowanej w ramach projektu oraz do odwiedzania ośrodków edukacji ekologicznej. Szczegóły już wkrótce ukażą się na naszej stronie internetowej https://aglomeracjabeskidzka.eu/ i profilu Facebook oraz stronach naszych partnerów i ośrodków edukacji ekologicznej.
Plan na najbliższe lata
Wybór projektu do dofinansowania oznacza, że w ciągu najbliższych kilku lat - zrealizowane zostaną działania czynnej ochrony przyrody w kilkunastu lokalizacjach na terenie całej Aglomeracji Beskidzkiej, powstaną nowe obszary chronione, na kilkudziesięciu hektarach usunięte zostaną rośliny inwazyjne (przede wszystkim barszcz Sosnowskiego) oraz zrealizowane zostaną działania edukacji przyrodniczej dla ok. 50 tys. mieszkańców Aglomeracji i turystów w różnych formach, w tym edukacyjne warsztaty terenowe, przyrodnicze pikniki rodzinne, questing oraz wydawnictwa i multimedia.
Strategia Zintegrowanego Rozwoju Terytorialnego Aglomeracji Beskidzkiej na lata 2021-2027 (z perspektywą do roku 2030) przewiduje m. in. wydatkowanie ponad 15 mln euro w subregionie południowym województwa śląskiego z programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 na działania z zakresu ochrony różnorodności biologicznej oraz edukacji ekologicznej, w tym 2 mln euro w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych oraz ponad 13 mln euro w ramach dwóch etapów projektu strategicznego Ochrona i regeneracja obszarów cennych przyrodniczo wraz z działaniami edukacyjnymi na obszarze Aglomeracji Beskidzkiej. Projekt współfinansowany jest w ramach programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 jako tzw. przedsięwzięcie strategiczne (w trybie pozakonkursowym), wynikające bezpośrednio z tzw. Kontraktu Programowego dla Województwa Śląskiego, zawartego pomiędzy zarządem województwa a ministrem właściwym ds. polityki regionalnej.
Pomysłodawcą, wnioskodawcą i liderem projektu jest Stowarzyszenie Aglomeracja Beskidzka, które zakłada wieloletnią współpracę nie tylko z samorządami – członkami stowarzyszenia, ale także z innymi podmiotami. Partnerami projektu – obok kilkunastu gmin i powiatów, będzie m. in. Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej, które odpowiadać będzie za część kampanii edukacyjnej.
Projekt został podzielony na cztery komponenty:
komponent dotyczący wsparcia obszarów chronionych oraz innych obszarów cennych przyrodniczo nie objętych ochroną, w tym poprzez ustanowienie formy ochrony;
komponent informacyjno-edukacyjny zwiększający świadomość ekologiczną społeczeństwa i budowę sieci współpracy pomiędzy ośrodkami edukacji ekologicznej na terenie Aglomeracji Beskidzkiej;
komponent dotyczący usuwania inwazyjnych gatunków obcych na obszarze Aglomeracji Beskidzkiej;
komponent dotyczący wsparcia bioróżnorodności na obszarach zurbanizowanych, w tym w formie tworzenia zielonej infrastruktury w kontekście łagodzenia zmian klimatycznych.
Czynna ochrona
Całe przedsięwzięcie obejmie działania czynnej ochrony przede wszystkim na obszarach zespołów przyrodniczo-krajobrazowych, użytków ekologicznych, pomnikach przyrody ożywionej i nieożywionej. Dodatkowo w ramach projektu zakłada się rozszerzenie niektórych obszarów chronionych oraz utworzenie nowych (głównie użytków ekologicznych). Szczegółowe lokalizacje obejmą:
Użytek ekologiczny Stawek w Złatnej (gmina Ujsoły),
Użytek ekologiczny Moszczanickie Dęby w Żywcu Moszczanicy wraz z sąsiednim nowoprojektowanym użytkiem,
Nowoprojektowane użytki ekologiczne w gminie Hażlach,
Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Jaworze,
Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Kaplicówka w Skoczowie wraz z nowoprojektowanym stanowiskiem dokumentacyjnym na jego terenie,
Pomnik przyrody nieożywionej Wodospad na potoku Sopotnia Wielka (gmina Jeleśnia),
Pomnik przyrody Aleja Lipowa w Dankowicach (gmina Wilamowice),
Nowoprojektowany zespół przyrodniczo-krajobrazowy lub użytek ekologiczny w Węgierskiej Górce.
Działania czynnej ochrony przyrody na obszarach chronionych oraz innych obszarach cennych przyrodniczo realizowane będą na podstawie opracowanej dokumentacji przyrodniczej. Opracowane zostaną także plany ochrony dla obszarów chronionych.
Edukacja ekologiczna
W ramach działań edukacyjnych zwiększających świadomość ekologiczną społeczeństwa zaplanowano wsparcie oferty programowej ośrodków edukacji ekologicznej objętych współpracą w projekcie:
Centrum Edukacji Ekologicznej Ekosynteza w Bielsku-Białej,
Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Buczkowicach,
Centrum Edukacji Ekologicznej w Czechowicach-Dziedzicach,
Dom Przyrodnika w Hażlachu,
Muzeum Fauny i Flory Morskiej w Jaworzu,
Centrum Edukacji Ekologicznej Arka w Żywcu,
Centrum Edukacji Ekologicznej w Wieprzu,
Centrum Edukacji Ekologicznej w Skoczowie,
Centrum Edukacji Ekologicznej w Wilkowicach,
Centrum Edukacji Ekologicznej w Wiśle,
Miejskie Centrum Ekologiczne w Żywcu.
Stowarzyszenie Aglomeracja Beskidzka we współpracy ze Studiem Filmów Rysunkowych realizować będzie główną kampanię informacyjno-edukacyjną promującą walory przyrodnicze subregionu dla wzmocnienia poziomu świadomości ekologicznej społeczeństwa. Będą miały różne formy, głównie warsztatów terenowych i stacjonarnych, ale także multimedia, wydawnictwa, akcje i wydarzenia ekologiczne, gier terenowych czy plenerowych, pikników przyrodniczych. Głównym odbiorcą kampanii edukacyjnej będą dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym, a jej motywem przewodnim będą lokalne gatunki fauny i flory, objęte wsparciem w ramach projektu.
Gatunki inwazyjne
Na obszarze Aglomeracji Beskidzkiej usuwane będą inwazyjne gatunki - siedliska barszczu Sosnowskiego jako IGO o charakterze bardzo inwazyjnym -w gminach: Łodygowice, Radziechowy-Wieprz, Skoczów i Goleszów.
Dla wsparcia bioróżnorodności na obszarach zurbanizowanych realizowane będą działania pielęgnacyjne w parkach (działania rewaloryzacyjne), skwerach czy innych elementach ogólnodostępnej zieleni miejskiej. Tworzone będą nowe zielone przestrzenie na obszarach zurbanizowanych Żywca i Goleszowa.
na podstawie materiałów Stowarzyszenia Aglomeracja Beskidzka
oprac. wag
