fot. archiwum Jacka Kachla
W tym roku świętujemy formalne połączenie w jeden organizm miejski dwóch od wieków sąsiadujących ze sobą miast – Bielska i Białej. 20 stycznia 1951 r. odbyła się sesja zjednoczeniowa Miejskiej Rady Narodowej.
Decyzje o zjednoczeniu miasta, które zapadły w Warszawie musiały zostać zrealizowane w miejscu, którego dotyczyły. Należało powołać wspólne władze. Po długich przygotowaniach nadszedł w końcu pamiętny 20 stycznia 1951 roku. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Bielsku zarządziło obowiązkowe udekorowanie wszystkich domów, obowiązujące do 22 stycznia. Zdecydowano także, że po uroczystej sesji nastąpi złożenie kwiatów pod pomnikiem bohaterów radzieckich poległych w walce o oswobodzenie obu miast.
Pierwsza tzw. zjednoczeniowa sesja Miejskiej Rady Narodowej odbyła się 20 stycznia w Strzelnicy – dzisiejszym Bielskim Centrum Kultury. W prezydium zasiedli dr Tadeusz Karolini i Jan Grajcarek. Pracownicy i radni obu miast stanowili grupę 120 osób, obecne były także delegacje - rad zakładowych, przedsiębiorstw, szkół i stowarzyszeń sportowych, w liczbie 380 osób.
Uroczystą sesję po hymnie państwowym rozpoczął Bolesław Jaszczuk, przewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach. W pierwszych słowach swojego przemówienia zwrócił uwagę na ważność tego dnia jako chwili historycznej i przełomowej w dziejach tych dwóch miast połączonych w jedno miasto Bielsko-Biała. Od chwili tej winien zaniknąć antagonizm między ludnością jednego miasta a drugiego, co ujemnie oddziaływało na całokształt gospodarki. (...) Obywatel Przewodniczący W.R.N wspomniał nadto jak długo walczyła ludność obu miast o złączenie się, jak długo trwały pertraktacje i spory w tym przedmiocie, a tylko śmiało rzec można przez rząd sanacyjny, przez jednostki kapitalistyczne, którym zależało na tem, aby wyniki z pracy robotników, dochody i bogactwo zostawały w ich rękach. (...) Na połączeniu tym zyska przede wszystkim klasa robotnicza ponieważ teraz będzie łatwiej rozwiązywać zagadnienie kulturalne, oświatowe, mieszkaniowe – napisano w protokole MRN. Słowa te spotkały się z głośnymi klaskami.
Trybuna Robotnicza zamieszcza duży artykuł na temat połączenia miast pt. Nowe 60-tysięczne miasto przemysłowe Bielsko-Biała uroczyście włączone do woj. katowickiego. W relacji czytamy m.in. Dzień 20 stycznia 1951 roku, w którym nastąpiło uroczyste połączenie Bielska i Białej Krakowskiej, przeszedł w wyjątkowo uroczystym nastroju. (...)Na sesji tej ustalono urzędowe brzmienie nowego 60-tysięcznego miasta województwa katowickiego, które odtąd nazywać się będzie Bielsko-Biała. Bielsko-Biała tworzyć będzie odrębny powiat miejski.
Nowo wybrana Miejska Rada Narodowa Bielska-Białej reprezentuję szeroki wachlarz polityczny i społeczny, grupując aktywistów partyjnych, związkowych i społecznych obu połączonych miast. W MRN zasiada z ramienia PZPR 10 radnych, SD – 4, ZSL – 3, PRZZ –19, ZMP –4, LK –2, a następnie po jednym przedstawicielu z takich masowych organizacji, jak: Związek Bojowników o Wolność i Demokrację, Liga Lotnicza, Towowarzystwo. Przyjaciół Dzieci, Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej Liga Morska i ZSCH (Związek Samopomocy Chłopskiej – przyp. Red.). Ogółem zasiada w MRN 48 radnych.
Komentatorzy życia w stalinowskiej Polsce podkreślali, że ówczesna demokracja nie miała nic wspólnego z wolą ludu. Normalnie w takich okolicznościach zostałyby rozpisane nowe wybory do władz nowego miasta, jednak ówczesne elity postanowiły nie zostawiać tej ważnej kwestii ślepemu losowi, czyli woli ludu, lecz postanowiły same podzielić się władzą. I tak na dobrą sprawę o kształcie nowej wspólnej Miejskiej Rady Narodowej zadecydowała narada partii politycznych i organizacji masowych, która odbyła się 10 stycznia. Ustalono, że nowych radnych będzie 48. Z ramienia PZPR do MRN weszli - Franciszek Niedziółka, Ludwik Czaderna, Stanisław Kruczek, Władysław Skrzela, Stanisław Klimczak, Rudolf, Pławecki, Anastazja Handzlik, Jan Bajerski i Władysław Gąsior; z ramienia Stronnictwa Demokratycznego - Jan Serafin, Kazimierz Kopczyński, Maria Perlik i Józef Szpyra; z ramienia Stronnictwa Ludowego - Marian Gołębiowski, Andrzej Sidzina i Tomasz Zawada; z ramienia Powiatowej Rady Związków Zawodowych - Jerzy Niemiec, Władysław Maślanka, Władysław Kierpiec, Maria Cykman, Antoni Łącki, Anna Kaps, Stanisława Konior, Michał Adamus, Julian Worek, Anna Łazarowicz, Piotr Niedzielski, Józef Pietraszko, Stanisław Szal, Andrzej Szubert, Franciszka Kwaśna, Stefania Staszowska, Jan Walczak, Jan Kozak i Jan Jurasz; z ramienia Ligi Kobiet - Rozalia Porębska, Anna Kuczewska; a z ramienia ZMP - Władysław Gradek, Ferdynad Martynowicz, Edmund Nowak i Stanisław Pietraszko. Związek Bojowników o Wolność i Demokracje reprezentował Leon Lifsches, Ligę Lotniczą Włodzimierz Humen, a Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Jan Warzecha, Towarzystwa Przyjaźni Polsko Radzieckiej - Józef Płonka, Ligę Morską - Jan Zając, zaś Związek Samopomocy Chłopskiej - Władysław Drożdż.
W dalszej relacji Trybuna Robotnicza podaje: Po złożeniu ślubowania na ręce przewodniczącego Woj. R.N. dokonali wyboru Prezydium Miejskiej Rady Narodowej Bielska-Białej. Wynik wyborów, ogłoszony przez przewodniczącego komisji skrutacyjnej, tow. Klimczaka, przyniósł w rezultacie poważny sukces polityczny przyłączonej do Bielska Białej Kr. ponieważ jej przedstawiciele zyskali w Prezydium nowej MRN trzy miejsca. Przewodniczącym MRN Bielska-Białej został wybrany tow. Franciszek Niedziółka, zastępcą przewodniczącego tow. Władysław Gąsior, sekretarzem tow. Ludwik Czaderna, a członkami Prezydium MRN: ob. dr Tadeusz Karolini i Jan Grajcarek.
Po wyborze nowy przewodniczący MRN Bielska-Białej Franciszek Niedziółka wyraził nadzieję: że społeczeństwo naszego nowego miasta w zrozumieniu potrzeb Rządu Ludowego i klasy robotniczej jeszcze większy wzmoże wysiłek nad realizacją planu 6-letniego, planu budowy socjalizmu i pokoju na świecie. W ślad za tymi słowy zostały złożone zobowiązania, które zapisano w protokole. Społeczeństwo byłego miasta Białej z wielki uznaniem wita ten nowy dorobek socjalistycznej, pokojowej polityki naszego Rządu. Ufajmy, że oba te miasta, których struktura gospodarcza natury swej jest jednolita, złączone są w jeden organizm, realizować będą jeszcze lepiej niż dotychczas szczytne zadania Planu 6-letniego, idąc wspólnie ramię przy ramieniu pod kierownictwem Partii i jednego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej ku szczęściu mas pracujących, ku lepszym promiennym dniom, którym na imię Socjalizm. Podobne w duchu deklaracje złożyli sportowcy zrzeszeni w szeregach Związkowego Klubu Sportowego Stal. Po odśpiewaniu Międzynarodówki udano się pod pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej, gdzie złożono wiece.
Jacek Kachel
