57. Tydzień Kultury Beskidzkiej on-line

Na zdjęciu jeden z zespołów TKB Zdjęcia z nagrań filmowych 57. TKB Trwajmy w tradycji, fot. Daniel Franek / Okiem Fotoreportera

Wielkie, radosne święto folkloru - 57. Tydzień Kultury Beskidzkiej Trwajmy w tradycji rozpocznie się już w sobotę 25 lipca i potrwa 9 dni, do 2 sierpnia. Większość wydarzeń to prezentacje w internecie. Planowane są również imprezy plenerowe, głównie w Wiśle, Szczyrku i Żywcu. Organizatorem TKB jest Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej.

Transmisje
Na stronie internetowej www.tkb.art.pl i w mediach społecznościowych będzie można codziennie oglądać dwie transmisje – o godz. 18.00 i 20.00. Swój premierowy program przygotowała każda z miejscowości TKB  – Wisła, Szczyrk, Żywiec, Maków Podhalański, Oświęcim oraz Ujsoły, Jabłonków, Istebna. Niektóre programy transmitowane będą na żywo.
Przede wszystkim usłyszymy dużo muzyki tradycyjnej, będą to zarówno zupełnie nowe materiały, jak i archiwalne. W ich realizacji brały udział regionalne zespoły folklorystyczne. Prezentacje nagrywano w pięknych górskich plenerach albo skansenach. Pojawią się również lekcja gwary, co nieco o strojach, sztuce ludowej, tradycyjnych instrumentach, kuchni regionalnej, odrobina poezji, a nawet płonąca huda. Usłyszymy wywiady z ludźmi TKB, z którymi powspominamy, jak to dawniej było na festiwalu. To wszystko o godz. 18.00.  Natomiast o 20.00 emitowane będą koncerty zespołów polskich i zagranicznych, które w ciągu ostatnich trzech lat brały udział w jednym z dwóch TKB-owskich konkursów – czyli w Festiwalu Folkloru Górali Polskich oraz Międzynarodowych Spotkaniach Folklorystycznych.
– Moi ostomili, bedziemy dla Wos śpiewać, grać, tońcyć, a zespoły z całego świata, które przyjezdzały w ostatnich latach zabowiom Wos na wesoło! – zapowiedział znany muzyk Krzysztof Trebunia-Tutka, konferansjer TKB.

Wydarzenia plenerowe
Na imprezy organizowane na świeżym powietrzu można wybrać się do Wisły, Szczyrku i Żywca. W dwa festiwalowe weekendy - czyli 25-26 lipca oraz 1-2 sierpnia -  głównie na placach i w parkach, ale też na górskich szlakach, odbędzie się wiele koncertów kapel regionalnych i grup śpiewaczych. W programie jest ponadto muzyka folkowa. Zagrają Trebunie-Tutki, Vołosi, Skład Niearchaiczny, Tekla Klebetnica, Turnioki.
Oprócz muzyki będą też jarmarki, w tym Targi Sztuki Ludowej w Żywcu, oraz warsztaty rękodzieła, m.in. rzeźby w drewnie, malarstwa na szkle, budowy instrumentów ludowych, haftu. Wszystkie te wydarzenia będą się odbywać z zachowaniem wszelkich obostrzeń i zaleceń. Niestety, zespoły folklorystyczne nie zaprezentują tańca.

51. Festiwal Folkloru Górali Polskich on-line
O tym, jak bardzo zespoły chcą występować, świadczy chociażby fakt, że w tym roku aż 148 zgłoszeń wpłynęło na 51. FFGP on-line (obejmujący wyłącznie konkurs kapel, grup śpiewaczych, instrumentalistów i śpiewaków ludowych). To pierwszy taki wynik w ponad półwiecznej historii konkursu, który organizowany jest w ramach TKB. Zdobywców Złotych Żywieckich Serc poznamy 2 sierpnia o godz. 18.00 podczas wirtualnego koncertu laureatów – pełnego góralskiego śpiewu i prawdziwej muzyki tradycyjnej.

Jak informowaliśmy wcześniej, 57. Tydzień Kultury Beskidzkiej Trwajmy w tradycji odbędzie się, ze względu na sytuację związaną z pandemią, w zupełnie nietradycyjnej formule. Obostrzenia oraz wymogi sanitarne powodują, że imprezy plenerowe będą dużo skromniejsze (nie będzie tańca). Organizatorzy stawiają na muzykę, nie tylko tradycyjną, ludową, ale i folkową oraz na rękodzieło. Program obfituje w nowości. Poznamy się bliżej w internecie (na stronie http://www.tkb.art.pl/ i w mediach społecznościowych).

Wisła
transmisja online: 25 lipca, sobota, godz. 18.00
wydarzenia plenerowe: 25-26 lipca oraz 1-2 sierpnia, pl. B. Hoffa, Amfiteatr im. S. Hadyny
Z materiału przygotowanego przez Wisłę, najstarszą estradę Tygodnia Kultury Beskidzkiej – który zostanie wyemitowany już w pierwszy dzień TKB, 25 lipca o godz. 18.00 – dowiecie się, jak kiedyś organizowało się TKB i czym jest on dla najmłodszego pokolenia. Usłyszycie koncerty Kapeli Wisła i wiślańskich grup śpiewaczych, a nawet będziecie mogli wziąć udział w lekcji wiślańskiej gwary. Wspólnie zajrzymy też do pracowni rzemieślników i dowiecie się, jaka jest tajemnica wiślańskiego kołocza. Wszystko zostanie przedstawione w formie studia telewizyjnego, które poprowadzą znani z wiślańskiej estrady konferansjerzy. 
W Wiśle spotkamy się też z folklorem na żywo. Dwa weekendy będą bogate w program artystyczny, zarówno na małej scenie, jak i w amfiteatrze. Ponadto zapraszamy na warsztaty z twórcami ludowymi i wystawy związane z TKB. W tygodniu natomiast spacerując po mieście, będzie można napotkać kapele góralskie grające w różnych miejscach. Całość uzupełni tradycyjny jarmark rękodzielników.
Katarzyna Czyż-Kaźmierczak – dyrektor Wiślańskiego Centrum Kultury, 
Komitet Koordynacyjny TKB w Wiśle

Szczyrk
transmisja online: niedziela, 26 lipca, godz. 18.00
wydarzenia plenerowe: 25-26 lipca oraz 1-2 sierpnia, pl. św. Jakuba, tereny górskie
Studio TKB w Szczyrku będzie nadawać swój główny program w niedzielę 26 lipca o godz. 18.00 wprost z placu św. Jakuba. Również pozostałe weekendowe koncerty transmitowane będą on-line. W pięknych górskich plenerach zagrają na żywo kapele góralskie, co z pewnością będzie miłą niespodzianką dla turystów przemierzających szczyrkowskie szlaki. Widzowie, którzy zdecydują się oglądać TKB w internecie, usłyszą m.in. Kapelę Antoniego Gluzy, dudziarza, tegorocznego laureata Nagrody im. Oskara Kolberga. Nie zabraknie kulinariów - takich jak pokaz serowarstwa - rękodzielnictwa (rzeźba, snycerka), a także spotkań z ludźmi kultury. 
Planowany jest również przemarsz, świętujących w tym roku swoje jubileusze, zespołów folklorystycznych Ondraszek i Klimczok na trasie od kościoła parafialnego św. św. Piotra i Pawła do placu św. Jakuba. Wszystko odbywać będzie się z zachowaniem obowiązujących zasad bezpieczeństwa. Do zobaczenia w Szczyrku! 
Komitet Koordynacyjny TKB w Szczyrku

Żywiec
transmisja online: poniedziałek, 27 lipca, godz. 18.00
wydarzenia plenerowe: 25-26 lipca oraz 1-2 sierpnia, dziedziniec między zamkami
Również w tym roku podczas Targów Sztuki Ludowej (25-26 lipca oraz 1-2 sierpnia) będzie można zakupić unikatowe rękodzieło: świątki wystrugane w lipowym drewnie, wielobarwne bibułkowe kwiatki, hafty żywieckie, ptaszki, koniki, bryczki, klepoki, malarstwo sztalugowe, kowalstwo artystyczne, a nawet instrumenty, takie jak trombity czy rogi pasterskie. Do miasta zjadą nie tylko inspirujący się folklorem twórcy, ale też góralskie kapele, aby zagrać na dziedzińcu między zamkami. Z pewnością usłyszymy pełne wigoru przyśpiewki. Organizatorzy szykują ponadto liczne warsztaty, które poprowadzą miłośnicy tradycji: Zbigniew Micherdziński (malarstwo na szkle), Zofia Pawełek i Maria Grzegorek (zdobnictwo bibułkowe), Małgorzata Ostrowska (haft na tiulu), Lilianna Pleńkowska (linoryt), Marcin Blachura (budowa instrumentów ludowych), Mateusz Gębala (rzeźba w drewnie), Marian Łoboz (zabawki ludowe). Reportaż z tego wydarzenia – wraz z komentarzami ludzi o wielkich dla folkloru zasługach, m.in. Przemysława Ficka, Zofii Pawełek, Tadeusza Trębacza, Jana Brodki, Jana Gąsiorka, Jadwigi Jurasz, Andrzeja Maciejowskiego – zostanie wyemitowany w poniedziałek 27 lipca o godz. 18.00. 
–  Z pewnością przekonamy się, że żywiecka część TKB to wydarzenie realizowane od lat z wielkim rozmachem – zapowiada Marek Regel, dyrektor Miejskiego Centrum Kultury w Żywcu.
Komitet Koordynacyjny TKB w Żywcu

Maków Podhalański
transmisja online: 28 lipca, wtorek, godz. 18.00
Tegoroczny Tydzień Kultury Beskidzkiej ze względu na zaistniałą sytuację jest dla organizatorów zupełnie nowym wyzwaniem. Jednocześnie stwarza całkiem nowe możliwości, dlatego też każda z miejscowości – organizatorów TKB – podtrzymując 57-letnią tradycję, na swój sposób uczestniczy w tym przedsięwzięciu. W Makowie Podhalańskim koncerty w formie estradowej nie odbędą się. Chcemy natomiast zaproponować państwu udział w barwnym i, mamy nadzieję, ciekawym widowisku, zrealizowanym z udziałem lokalnych zespołów regionalnych oraz twórców ludowych związanych z TKB. Na pewno będzie dużo muzyki, śpiewu i tańca w przepięknych plenerach okolic Makowa Podhalańskiego oraz niezwykle urokliwym skansenie w Sidzinie. Zdajemy sobie sprawę, że nie zastąpi to państwu atmosfery panującej na estradzie i wokół niej podczas koncertowych wieczorów. Nam też będzie tego bardzo brakowało, dlatego postaramy się zrobić wszystko, żeby wrażenia, jakie wyniesiecie państwo po spędzeniu z nami czasu w czwartym dniu TKB, były jak najlepsze i pozostały na długo w waszej pamięci. Zapraszamy do Makowa Podhalańskiego (tym razem niestety tylko wirtualnie) we wtorek 28 lipca, o godz.18.00.
Zbigniew Kowalski, kierownik zespołu Babiogórzanie-Polana Makowska,
Komitet Koordynacyjny TKB w Makowie Podhalańskim

Oświęcim
transmisja online: 29 lipca, środa, godz. 18.00
Transmisja przygotowana przez scenę oświęcimską będzie z pewnością różnorodna. W ramach Folkowych Klimatów planowany jest koncert folkowo-rockowego zespołu Turnioki. Ich muzyka niesie ze sobą sporą dawkę pozytywnej energii, przybliża góralską gwarę, przenosi duchem w górskie krajobrazy. Materiał ten został nagrany z udziałem publiczności już 11 lipca, specjalnie dla widzów TKB. Ponadto, dzięki archiwalnym nagraniom zrealizowanym przez oświęcimskiego filmowca amatora Henryka Lehnerta (1934–2006) i Bartosza Gajdę oraz fotografiom Ryszarda Kozłowskiego (1934-2017), będziemy mogli odbyć wspólną podróż w przeszłość. Zobaczymy, jak zmieniała się tutejsza scena TKB. Nie byłoby tego festiwalu bez tańca.
– Folklor Podlasia, piękny i wyjątkowo urokliwy, jest tu, na południu Polski, mało znany, dlatego pokażemy właśnie tę cześć programu Reprezentacyjnego Zespołu Pieśni i Tańca Miasta Oświęcim Hajduki. Została ona przygotowana w 2018 roku z okazji 50-lecia zespołu – zapowiada Apolonia Maj, dyrektor Oświęcimskiego Centrum Kultury.
Komitet Koordynacyjny TKB w Oświęcimiu

Ujsoły
transmisja online: 1 sierpnia, sobota, godz. 18.00 (reportaż), godz. 21.30 (podpalenie hudy)
Zapowiada się, że również w tym roku górale z Ujsół podpalą wysokie ognisko zwane wawrzyńcową hudą, co zostanie zaprezentowane 1 sierpnia o godz. 21.30 na platformie internetowej 57. TKB. Będą to już 42. Wawrzyńcowe Hudy – wyłącznie wirtualne. Impreza plenrowa została odwołana. 
– Jedno nie ulega żadnej wątpliwości: wawrzyńcowa huda zapłonie w Ujsołach na pewno. Tak jak to było rok temu i tak jak to było sto czy dwieście lat temu. I wreszcie tak, jak to było wtedy, kiedy zapłonęła po raz pierwszy, przeganiając z Ujsół zarazę tam, gdzie pieprz rośnie... – zapewnił sam wójt gminy Ujsoły Tadeusz Piętka. Kto wie, być może pradawny obrzęd podziała również na koronawirusa… 
Mieszkańcy Ujsół zapraszają też na godz. 18.00 na reportaż o historii tego prastarego obrzędu. Opowiedzą o miejscowych legendach, o beskidzkim zbóju Kroćpoku, a także o Wawrzyńcu Hubce – poecie ludowym ze Złatnej. Regionalne pieśni wykonają członkowie zespołów folklorystycznych Jedlicka z Glinki oraz Młode Juhasy z Ujsół. Będzie również odrobina historii Wawrzyńcowych Hud, imprezy będącej już od 42 lat integralną część TKB.
Komitet Koordynacyjny TKB w Ujsołach

Jabłonków
transmisja online: 31 lipca, piątek, godz. 18.00
Nie każdy sympatyk folkloru wie, że Jabłonków to jedyna estrada Tygodnia Kultury Beskidzkiej, która znajduje się poza granicami Polski – na Zaolziu w Republice Czeskiej. Organizowane tu od 1947 roku Gorolski Święto jest od lat stowarzyszone z TKB. Ze względu na pandemię koronawirusa w tym roku impreza po raz pierwszy w historii nie odbędzie się w tradycyjnej formie, ale przenosi się do internetu. W związku z tym przygotowaliśmy film, w którym dwaj gawędziarze – Tadeusz Filipczyk i Jan Michalik – zaznajomią widzów z historią festiwalu, z jego niepowtarzalną atmosferą, programem, imprezami towarzyszącymi i gastronomią. 
Na temat festiwalu wypowiadać się będą również dzieci z miejscowych przedszkoli, a na koniec gorolskiej retrospekcji przygotowaliśmy niespodziankę. Na przyszłoroczną 74. edycję Gorolskigo Święta, która w 2021 roku odbędzie się, jak zawsze, w jabłonkowskim Lasku Miejskim, zaprosi państwa popularna w Polsce piosenkarka, córka jednego z założycieli Gorolskigo Święta. Nie wiecie o kim mowa? To zapraszamy na stronę internetową TKB, gdzie w piątek, 31 lipca o godz. 18.00 pojawi się film o Gorolskim Święcie, a nieco wcześniej będzie dostępny na oficjalnej stronie festiwalu (www.gorolskiswieto.cz). Do oglądania filmu zaprasza organizator wydarzenia – Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Jabłonkowie. 
Tereza Tomiczková, 
rzecznik prasowy Gorolskigo Święta

Na zdjęciu ujęcie z nagrań filmowych 57. TKB Trwajmy w tradycji, fot. Daniel Franek / Okiem Fotoreportera

materiał przygotowany przez Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej